شاه اسماعیل صفوی و حماسه ملی ایرانیان در چالدران

اول شهریور هر سال سالروز حماسه ملی ایرانیان در چالدران است . یاد تمامی سرداران و شهیدان راه ایران را در این روز گرامی میداریم . چهارصد و نود وسه سال پیش در چنین روزی بود که ندایی از ضمیری برخواست .ندایی که سخن از جاودانگی سر می داد .ندایی که برخواسته بود تا شرف و حیثیت یک ملت بزرگ را در آوردگاهی بس دهشتناک حفظ کند . آری چهارصدو نودو سه سال پیش در همین زمان بود که آن ایرانی غیرتمند و آن مرد صلابت پیشه با تمام قوا و با تمام وجود پا به عرصه ای گذاشت که حافظ ایران شود . حافظ غیرت و وجودی که همه وجودش از او بود . 

پس از این ۴۹۳ سال که از آن حماسه جاودان گذشته است ایران ما در سال 1386 دچار جمودی عجیب گشته است  جمود و خمودگی که یکبار دگر ایران را در آستانه جنبشی نوین قرار داده است . آن زمان حماسه ای رخ داد و تبعات ناشی از آن بود که ایرانی متحد و قدرتمند در عرصه گیتی دگر باره ظهور  کرد و اکنون نیز دگر باره حماسه در شرف وقوع است .حماسه ای که خیزشی قدرتمند را در میان ملت ایران به ارمغان خواهد آورد . ایران بزرگ در انتظار غرش شیران خفته در بیشه زارش است که باردیگر سرزمینهای اشغالی اش را آزاد سازند و این کشور را با کوشش و تلاش روز افزون در زمره مدرن ترین و باشکوه ترین کشورهای گیتی نمایند .

 شاه اسماعیل صفوی آن دلاور مرد ایرانی در آوردگاه چالدران حضور یافت تا سد و مانعی سازد که اندیشه و تفکر منحط و متجاوز عثمانی به خاک مقدس ایران ره نیابد و چنان با تمام وجود علیرغم نیروهای اندکش ایستادگی کرد که نامش برای همیشه در تاریخ ایران به ثبت رسید. حکومت صفویه برترین دولت بزرگ ایرانی پس از اسلام است که هویت ملی و قدرت از دست رفته ایران را بازستاند . از سویی دیگر اینکه این سلسله اندیشه شیعه را بر فلات ایران گسترش دادند از آنان خرده می گیرند ولی این یک موفقیت دیگر در تاریخ بود . زیرا با پیدایش شیعه ایران بار دیگر کشوری جدا از اعراب شد . باردیگر ایران برترین قدرت خاورمیانه شد و حتی شیعه سدی بزرگ در مقابل اندیشه سنی های عثمانی و تازی گشت .

شاه اسماعیل یکم صفوی بنیان گذار سلسله قدرتمند و ایران دوست صفویان است . شاه اسماعیل یک روز از زندگی را آرام نشست و برای سربلندی ایران و بازپس گیری خاکهای اشغال شده اش تا آخرین نفس نبرد کرد . نخست باکو را در جمهوری ساختگی آذربایجان گرفت . آنگاه در سال 914 راهی عراق عجم شد که در دست اعراب بدوی اشغال شده بود و آنجا را مجدد به خاک ایران افزود . سپس ازبکهای متجاوز را شکست داد . آنگاه مرو و هرات و بلخ را که امروز با بی لیاقتی در افغانستان و ترکمستان و ازبکستان واقع شده را جزوی از خاک ایران کرد . در سال 920 پس از تجاوز سلطان سلیم به خاکهای ایران راهی نبرد با امپراتوری متجاوز عثمانی ( ترکیه کنونی ) شد . چالدران اهمیت فراوانی در تاریخ ایران دارد . از یک سو به دلیل آنکه شاه اسماعیل از تمام اقوام ایرانی گیلکی - کرد - لر - بختیاری - آذریها - بلوچها - خوزیها و . . . یاری خواست و ایرانی یکپارچه پس از حدود هزار سال پدید آورد و از سوی دیگر به دلیل آنکه در چالدران ایرانیان هیچ اسیری ندادند و همگی تا آخرین نفس ایستادگی کردند و کشته دادند حائز اهمیت است . ایرانیان در چالدران حماسه ای از خود آفرید که تا ایران باقی است حماسه چالدران نیز پابرجاست . شوربختانه مهمترین بخشهای کرد نشین ایران به اشغال ترکان عثمانی ها در آمد و هرگز دیگر به ایران مسترد نشد . امروزه خاک حدود 20 میلیون کورد ایرانی نژآد در ترکیه است که همگی بخشی از ایران هستند . شاه اسماهیل راهی گرجستان نیز شد و این سرزمین آریایی نژآد را نیز به ایران متصل کرد . در سال 929 گرجستان باردیگر بخشی از خاک ایران شد . وی تمامی حکومتهای ملوک الاطوایفی را دوباره متحد کرد و متجاوزان را بر سر جای خود نشاند و ایرانی متحد , یکپارچه و قدرتمند در تاریخ به جای گذاشت .

 وسعت مملکتش شاه اسماعیل در تاریخ : در ایام سلطنت شاه اسماعیل بنابر تجاوزات مداوم بیگانگان به ایران شمشیر بیشتر از قلم بکار می آمد . بنابر قول احسن التواریخ مملکت ایران شامل آذربایجان‚ عراق عجم‚ خراسان‚ فارس‚کرمان ‚ خوزستان ‚ بلوچستان و . . .  بود و بلاد دیاربکر و بلخ و مرو نیز به قلمرو حکمرانی او در آمد. در میدان رزم شیری خنجرگذار و در مجلس بزم ابری لولوبار بود.
لیاقت و کرمش: احسان و جودش بدرجهای بود که زر ناب و ریگبی مقدار در چشمش یکسان مینمود‚ و پیش همت بلندش ذخیره کان ودفینه دریا برای عطای یکروزه کفایت نمیکرد. میل مفرط به شکار: میلی مفرط به شکار داشت و اغلب به تنهایی شیر نر را از پای درمیآورد. منادی درداده بود که هر کس نشانی از شیربدهد صاحب منصبان لشکر اسبی بازین به وی انعام خواهند داد و هرکس پلنگی نشان بدهد اسبی بیزین به وی عطا خواهد گشت. شاه خود یکه سوار بجلو رفته شیر یا پلنگ را شکار میکرد.

چالدران نام یکی از دهستانهای دوگانه بخش سیه چشمه شهرستان ماکو در حومه بخش‚ که از شمال به دهستان قلعه درهسی و آواچیق و از جنوب به دهستان سگمن آباد و الند و از خاور به دهستانبه به جیگ و از باختر به مرز ایران و ترکیه محدود میباشد. موقع طبیعی‚ کوهستانی و هوایش بواسطه وجود سلسله جبال ساری چمن که مرزایران و ترکیه است متغیر میباشد. قسمتهای مرزی سردسیر و ییلاقی و سایر قسمتهای آن معتدل است. آب قراء این دهستان ازرودخانه های قزلچای و چالدران و قنات و چشمه سار تامین میشود.محصول عمده اش غلات و حبوبات و شغل سکنه اش زراعت و گله داری است و صنایع دستی جاجیم بافی و جوراب بافی میباشد. صادراتش غلات و پشم و لبنیات و در قراء مرزی تربیت زنبور عسل متداول است.دهستان چالدران از 84 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده. قریه های مهم آن عبارت است از قصبه سیه چشمه مرکز بخش و دهستان و قرخ بلاغ‚ بابالو‚ سعدل‚امامقلی کندی‚ زیوه و خذرلی.

نقشه ایران در زمان صفویان

 جنگ چالدران از دید پرفسور ادوارد برون در کتاب تاریخ ادبیات ایران ترجمه استاد رشید یاسمی 

اوایل رجب سال 920 ه . ق.23 اوت 1514 میلادی میان سلطان سلیم پادشاه عثمانیان و شاه اسماعیل صفوی پادشاه ایرانیان در چالدران جنگی عظیم واقع گشت. در این محل که قریب بیست فرسخ از تبریز مسافت دارد سه هزار عثمانی و دو هزارایرانی کشته شدند لیکن توپخانه عثمانیان جنگ را بنفع ترکها ختم کرد وشاه اسماعیل با وجود شجاعتی کم نظیر که خود و همراهانش ابراز داشتند مجبور شد از میدان رو برگردانده و عقب نشسته حتی تبریز را هم بجاگذارد .  برابر با 

تجاوز عثمانیان از دیدگاه مولف مرآت البلدان

سلطان سلیم در سنه 918 ه . ق. با لشکری فراوان رو به آذربایجان نهاد و شاه اسماعیل که مترقب چنین جنگی نبود با عده معدودی که همراه داشت درعشر اول رجب از همدان عزیمت نموده با بیست هزار قشون درصحرای چالدران با لشکر عثمانی مصاف داد... در آن معرکه شاه اسماعیل خود بنفسه رشادت تمامی بروز داده جنگ میکرد... اگر چه شکست بقشون شاه اسماعیل وارد آمد اما رشادت و شجاعتی که شخصااز او در این معرکه ظاهر گردید سبب اشتهار او شد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: